Vķtaveršir starfshęttir Rįšherranefndar um einkavęšingu

Mikiš er nś rętt um rannsókn į einkavęšingu bankanna og sżnist žeirri sem žetta ritar ekki vanžörf į. Eins og fram kemur ķ 1. bindi Rannsóknarskżrslunnar er margt enn į huldu hvaš hana varšar en flest žaš sem hefur komiš į daginn er afar tortryggilegt svo ekki sé meira sagt! Įšur hefur veriš fjallaš um žaš hvernig aš einkavęšingunni var stašiš hér į žessum vettvangi (sjį hér og hér) en hér veršur kastljósinu einkum beint aš athugasemdum Steingrķms Ara Arasonar. 

Steingrķmur Ari ArasonSteingrķmur Ari Arason var fulltrśi fjįrmįlarįšherra ķ framkvęmda- nefnd um einkavęšingu frį įrinu 1991 žar til hann sagši sig śr henni haustiš 2002. Śrsögina śr nefndinni setti hann fram ķ bréfi sem hann skrifaši žįverandi forsętisrįšherra, Davķš Oddssyni.

Bréfiš er dagsett ž. 10. september 2002 sem er daginn eftir aš Rįšherranefndin, sem vann aš einkavęšingu Landsbanka og Bśnašarbanka, hafši įkvešiš aš ganga til samninga viš Samsonar-hópinn um Landsbankann. Įstęšurnar, sem Steingrķmur Ari tilgreinir žar, eru žau vinnubrögš sem voru višhöfš ķ ašdraganda žessarar įkvöršunar.

Hann segir lķka aš Samsonar-hópurinn hafi veriš tekinn fram yfir ašra įhugasama kaupendur sem bušu upp į „hagstęšari tilboš fyrir rķkissjóš į alla hefšbundna męlikvarša.“ (1. bd. Skżrslunnar bls. 266) Steingrķmur Ari leggur įherslu į žaš ķ žessu bréfi aš hann hafi aldrei kynnst öšrum eins vinnubrögšum!

Įšur en lengra er haldiš er e.t.v. rétt aš įrétta žaš aš Framkvęmdanefnd um einkavęšingu starfaši undir rįšherranefnd um sama mįlefni. Rįšherranefndin starfaši undir forystu žįverandi forsętisrįšherra, Davķš Oddssyni en auk hans įttu sęti ķ nefndinni: utanrķkis-, višskipta- og fjįrmįlarįšherra (sjį. 1. bd. bls. 264).
radherranefnd um einkavęšingu

Steingrķmur Ari lżsir žvķ aš lengst framan af hafi verklagiš veriš žannig aš Framkvęmdanefndin vann upp valkosti til Rįšherranefndarinnar varšandi umsękjendur. Eftir aš Samsonar-hópurinn kom til sögunnar snerist dęmiš hins vegar žannig viš aš Rįšherranefndin fór aš gefa Framkvęmda-nefndinni „fyrirmęli um efnislegar nišurstöšur ķ vali milli višsemjenda.“ Hann segir jafnframt aš į žessum tķma hafi Rįšherranefndin veriš hętt aš halda formlega fundi og įkvešiš hlutina ķ stašinn į „einhverjum hlaupum.“ (sjį 1. bd. bls. 267 (leturbreytingar eru höfundar))

Žetta stemmir viš žaš sem Valgeršur Sverrisdóttir og Davķš Oddson segja um starfshętti žessarar nefndar. Valgeršur talar um aš žessi hópur hafi įtt einhver „smįvištöl“ į eftir rķkisstjórnarfundum. „Žannig aš žetta var įkaflega óformlegt og ekki skrifuš fundargerš.“ Og Davķš višurkennir aš hann minnist žess ekki sérstaklega aš nein stefnumörkun hafi fariš fram af hįlfu rķkisstjórnarinnar varšandi skilyrši og kröfur til kaupenda į hlutum rķkisins ķ bönkunum. (sjį. 1. bd. bls. 265)

Hvaš stefnumörkunina varšandi skilyrši og kröfur til kaupenda er rétt aš minna į 42. grein laga um fjįrmįlafyrirtęki žar sem kvešiš er į um mat į umsękjendum. Žar segir aš Fjįrmįlaeftirlitiš leggi „mat į žaš hvort umsękjandi sé hęfur til aš eiga eignarhlutinn meš tilliti til heilbrigšs og trausts reksturs fjįrmįlafyrirtękis.“ (Sjį hér (leturbreytingar eru höfundar)) Matiš skal byggja į eftirtöldum žįttum:

1. Fjįrhagsstöšu umsękjanda og ašila sem hann er ķ nįnum tengslum viš.

2. Žekkingu og reynslu umsękjanda.

3. Hvort eignarhald umsękjanda skapar hęttu į hagsmunaįrekstrum į fjįrmįlamarkaši.

4. Stęrš žess hlutar eša atkvęšisréttar sem umsękjandi hyggst fjįrfesta ķ.

5. Hvort ętla megi aš eignarhald umsękjanda muni torvelda eftirlit meš hlutašeigandi fjįrmįlafyrirtęki. Viš mat į žvķ skal m.a. horft til fyrri samskipta umsękjanda viš Fjįrmįlaeftirlitiš eša önnur stjórnvöld, til žess hvort nįin tengsl umsękjanda viš einstaklinga eša lögašila geta aš mati Fjįrmįlaeftirlitsins hindraš žaš ķ ešlilegum eftirlitsašgeršum og hvort lög og reglur, sem gilda um umsękjanda, hindra ešlilegt eftirlit.

6. Hvort umsękjandi hefur gefiš Fjįrmįlaeftirlitinu umbešnar upplżsingar įsamt fylgigögnum og žęr upplżsingar hafa reynst réttar.

7. Refsingum sem umsękjandi hefur veriš dęmdur til aš sęta og hvort hann sęti …1) rannsókn.

1)L. 88/2008, 234. gr.

 

Eins og įšur hefur komiš fram žį sżna frįsagnir žeirra sem komu aš einkavęšingu bankanna hvernig ķtrekaš var fariš į svig viš bęši lög og markmiš hennar. Nęgir aš benda į töflu sem er aš finna ķ žessari fęrslu žar sem kaupendur Landsbankans og Bśnašarbanka eru bornir saman viš žau skilyrši sem sett eru fram ķ lagagreininni hér aš ofan.

Ķ Rannsóknarskżrslunni tekur Steingrķmur Ari fram aš žegar leiš į sumariš 2002 hafi samskipti Framkvęmda- og Rįšherranefndarinnar veriš žannig hįttaš aš įkvaršanir hafi ekki komiš frį Rįšherranefndinni sem slķkri heldur eingöngu frį Davķš Oddssyni og Halldóri Įsgrķmssyni. Žeir hafi tekiš „pólitķskar įkvaršanir“ um val į višsemjendum og žį meš žeim hętti aš FnE hefši fengiš žau skilaboš frį žeim aš semja ętti viš Samson-hópinn um Landsbankann en S-hópinn um Bśnašarbankann.“ (1. bd. bls. 267)

Steingrķmur segir aš hann hafi rętt afstöšu sķna til pólitķskra afskipta af įkvaršanatöku varšandi višsemjenda um bankana viš žįverandi fjįrmįlarįšherra, Geir H. Haarde en fengiš žaš mjög sterkt į tilfinninguna aš hann vildi halda sig į hlišarlķnunni. Hann tekur žaš fram aš bęši hann og Valgeršur Sverrisdóttir hafi veriš „ótrślega [...] passķf og mikiš į hlišarlķnunni“ ķ žessum ašdraganda (sjį 1. bd. bls. 267)

Rķkisendurskošun tók saman skżrslu ķ tilefni af śrsögn Steingrķms Ara śr Framkvęmdanefndinni sem kom śt ķ október 2002. Žar segir aš gagnrżni hans į vinnubrögš Framkvęmdanefndarinnar snśi fyrst og fremst aš eftirtöldum tveimur atrišum:

  • Reglur viš mat į tilbošum voru óljósar og ķ veigamiklum atrišum įkvešnar eftir aš tilboš lįgu fyrir. Ķ staš mats meš hlutlęgum og gegnsęjum hętti leiddu vinnubrögš framkvęmdanefndarinnar til huglęgrar nišurstöšu.
  • Mikilvęg atriši voru ófrįgengin žegar samžykkt var aš ganga til einkavišręšna viš Samson ehf. en traust undirstaša getur augljóslega rįšiš śrslitum um žróun mįla žegar til lengri tķma er litiš. (Sjį hér bls. 16 og 1. bd. bls. 266 (leturbreytingar eru höfundar)
Landsbankinn seldur ķ hendurnar į glępamönnum

Aš lokum er įstęša til aš minna į žetta:

  • Rķkisstjórnin semur viš Samson eignarhaldsfélag ehf. 18. október 2002 um kaup į Landsbankanum en undirritun kaupsamningsins fór fram viš hįtķšlega athöfn ķ Žjóšmenningarhśsinu į gamlįrsdag žaš sama įr. Skżrsla Fjįrmįlaeftirlitsins um Samson hópinn er hins vegar ekki dagsett fyrr en 3. febrśar 2003. (sbr. 8. bd. bls. 22)
  • Samkomulagiš viš S-hópinn um kaup į Bśnašarbankanum var undirritaš 16. janśar 2003 en mat Fjįrmįlaeftirlitsins į hópnum lį ekki fyrir fyrr en 17. mars 2003. (sbr. 8. bd. bls. 26)
Tveimur dögum eftir aš rķkisstjórnin samdi viš Samson ehf. hefur Morgunblašiš žaš eftir Davķš Oddsyni aš hann sé įnęgšur meš hvernig til hafi tekist meš söluna:

„Stęrsti įfanginn ķ einkavęšingarferlinu hafi nś oršiš aš veruleika og samkvęmt samkomulaginu viš Samson ehf. hafi flest žau markmiš nįšst sem rķkiš hafi sett sér. Veršiš sé vel višunandi. Nś sé stefnt aš žvķ aš ljśka sölu Bśnašarbankans fyrir įramót og žį muni efnahagslķfiš gjörbreytast žegar rķkiš verši horfiš af fjįrmįlamarkašnum, lķkt og stefnt hafi veriš aš ķ nęstum įratug.“


Ķ sömu frétt er haft eftir Valgerši Sverrisdóttur aš salan sé „ķ samręmi viš žęr įętlanir sem lagt hafi veriš upp meš ķ byrjun.“ (8. bd. bls. 22)

                                                                                                                                   RS


mbl.is Hörš gagnrżni į einkavęšinguna
Tilkynna um óvišeigandi tengingu viš frétt

« Sķšasta fęrsla | Nęsta fęrsla »

Athugasemdir

1 Smįmynd: Anna Sigrķšur Gušmundsdóttir

Jóna. 

žaš er meš ólķkindum hversu hugašir Davķš og Halldór hafa veriš ķ sinni einka-vina-vęšingu? Menn meš öllu gerilssneyddir sišferšis-skilningi į hversu alvarlegar afleišingar žeirra verk gętu haft fyrir flesta landsmenn į einn eša annan hįtt.

Sišblinda er mjög alvarleg og samfélags-lega hęttuleg röskun sem erfitt er aš grķpa inn ķ.  žaš vita allir sem lęrt hafa hjśkrunar og lęknisfręši.

Hver į aš taka įbyrgš į aš stķga fram og tilkynna um sjśklegu sišblinduna og taka įhęttuna į aš embęttis-sišblindu-mafķan svipti žį lęknaleyfi og möguleika į ešlilegum lķfsskilyršum į mafķulandinu? Mikiš finn ég til meš heišarlegum lęknum.

Ég skil lękna sem ekki žora aš rjśfa žagnar-skylduna! En hvaš gerist ef heišarlegir lęknar žora aldrei aš koma meš sannleikann um sišblindu-sjśkdóma embęttis-valdasjśklinga? Bara  smį hugleišingar?

M.b.kv.

Anna Sigrķšur Gušmundsdóttir, 13.9.2010 kl. 23:14

2 Smįmynd: Rannsóknarskżrslan

Viš hér į rannsóknarskżrslublogginu fögnum öllum innleggjum sem fela ķ sér višbętur og hugleišingar. Vangaveltur žķnar eru svo sannarlega umhugsunar- og skošunarveršar. Žaš er ljóst aš žaš eru margir sem gętu upplżst um markverš atriši sem skipta mįli varšandi žęr breytingar sem viš lįtum okkur dreyma um.

Žaš er ljóst hvert sišblindan hefur leitt okkur og hve skašleg hśn er. Žess vegna er žaš ķ raun lķfsspursmįl aš rįšast ekki ašeins gegn afleišingum hennar heldur losna undan uppsprettunum. Hvernig getum viš žaš ef viš höfum ekkert ķ höndunum nema tilfinningu varšandi žaš um hverja er aš ręša?

Rannsóknarskżrslan, 14.9.2010 kl. 01:01

Bęta viš athugasemd

Ekki er lengur hęgt aš skrifa athugasemdir viš fęrsluna, žar sem tķmamörk į athugasemdir eru lišin.

Um bloggiš

Rannsóknarskýrslan

Höfundur

Rannsóknarskýrslan
Rannsóknarskýrslan
Leshópur Rannsóknarskýrslu Alþingis. Markmið hópsins er að lesa saman skýrsluna, ræða efni hennar saman og á opinberum vettvangi og miðla henni og þeim lærdóm sem draga má af henni til almennings.
Mars 2024
S M Ž M F F L
          1 2
3 4 5 6 7 8 9
10 11 12 13 14 15 16
17 18 19 20 21 22 23
24 25 26 27 28 29 30
31            

Nżjustu myndir

  • ...ogforsetahj
  • ...urogutrasin
  • ...dsbanka2007
  • ...rgolfurgumm
  • ...golfur-geir

Heimsóknir

Flettingar

  • Ķ dag (29.3.): 0
  • Sl. sólarhring:
  • Sl. viku:
  • Frį upphafi: 0

Annaš

  • Innlit ķ dag: 0
  • Innlit sl. viku:
  • Gestir ķ dag: 0
  • IP-tölur ķ dag: 0

Uppfęrt į 3 mķn. fresti.
Skżringar

Innskrįning

Ath. Vinsamlegast kveikiš į Javascript til aš hefja innskrįningu.

Hafšu samband